Wat is de geschiedenis van schaatsen?

Ben jij een schaatsliefhebber en wil je graag meer weten over jouw favoriete sport? Of ken jij het schaatsen eigenlijk niet echt en zoek je daarom naar informatie over het schaatsen? Schaatsen is al eeuwenoud en wordt bestempeld als typisch Hollands. Vele Nederlanders hebben dan ook al wel eens geschaatst of in ieder geval wel eens op het water gestaan. In dit artikel vertellen we alles over het schaatsen en de ontwikkelingen die de sport heeft doorgemaakt. Lees vooral even verder dus!

geschiedenis van schaatsen

Hoelang schaatsen mensen al?

Schaatsen stamt al uit de prehistorie en werd vroeger gedaan gladde ijsvlakten snel te kunnen oversteken. De schaatsen werden destijds gemaakt van dierlijke botten. In die tijd was schaatsen vooral nog een kwestie van rechtdoor glijden. De schaatsen werden ‘glissers’ genoemd. ‘Glissers’ werden gemaakt van bijvoorbeeld een rib van rund, paard of hert. Dat bot werd met pezen of palingvellen aan de onderkant van de voet bevestigd. ‘Glissers’ zijn door archeologen gevonden in onder andere Zwitserland, Oostenrijk, Rusland, Nederland, Duitsland en Scandinavië. Volgens deze archeologen stammen de schaatsen uit het jaar 3000 voor Christus.

In de middeleeuwen was schaatsen één van de meest populaire sporten in Londen. De ontwikkeling van de schaatsen was destijds nog niet zo ver, maar nam wel daarna wel toe. In Nederland en Vlaanderen werd de schaats, waarover het onduidelijk is hoe men dat destijds noemde, meerdere malen verbeterd en maakten de botten plaats voor scherpe ijzeren messen waarop met zich sneller kon verplaatsen over het ijs. Deze ontwikkelingen bereikten echter niet alle delen van het land. Zo werd er in Friesland nog een aantal eeuwen geschaatst op de van botten gemaakte schaatsen.

Friese schaats populair

In de 19e eeuw waren ook de Friezen klaar met de van botten gemaakte schaatsen en werden er steeds meer schaatsen geproduceerd in Nederland. Er waren de varianten: de Hollandse krulschaats, de Zuid-Hollandse baanschaats en de Friese schaats. De eerste twee van de drie werden gebruikt om rustig te glijden over het ijs. De Friese schaats was puur bedoeld om zo snel mogelijk over het ijs te stuiven. Omdat deze schaats een zeer scherpe punt had ontstonden er nogal wat gevaarlijke situaties waardoor de schaats moest worden aangepast. De schaats kreeg een krul aan de voorkant. Dit had als gevolg dat de ijzers langer werden en er dus meer stabiliteit en langere slagen opleverde. Hierdoor werd de Friese schaats steeds populairder.

De eerste wedstrijden

Rond het jaar 1800 werden in Friesland en Groningen de eerste kortebaanwedstrijden gereden. De prijzenpot was hierbij vaak een behoorlijk hoog bedrag. Hierdoor werd schaatsen populair voor zowel deelnemers als toeschouwers. In 1882 werd de Koninklijke Nederlandse Schaatsbond (KSNB) opgericht en organiseerden zij deze wedstrijden. De bond bestaat tegenwoordig nog steeds en organiseert tegenwoordig vele wedstrijden en toernooien. Het eerste officiële wereldkampioenschap werd gehouden in 1893 en gewonnen door Nederlander Jaap Eden. Naar hem is tegenwoordig een bekende ijsbaan in Amsterdam vernoemd.

Ontwikkelingen blijven maar gaan

Ook in de 20e eeuw zat de schaatswereld niet stil. Men bleef de schaatsen en schaatsers maar onderzoeken, testen en verbeteren. Door de jaren heen zijn er vele test geweest naar de ideale manier om zo min mogelijk lucht- en ijsweerstand te ervaren. Belangrijke uitvindingen die hieraan hebben bijgedragen zijn:

  • (Overdekte) kunstijsbanen: Kunstijsbanen kunnen goed worden onderhouden waardoor het ijs zo glad mogelijk is. Overdekte banen hebben geen last van de natuur waardoor de omstandigheden perfect zijn om zo snel mogelijk te schaatsen.
  • Klapschaatsen: Klapschaatsen hebben een scharnierpunt waardoor de schaats langer en meer contact houdt met het ijs. Dit heeft veel winst op het gebied van snelheid opgeleverd.
  • Aerodynamische pakken: Daar waren schaatsers eerder voornamelijk kleding selecteerden op warmte worden er tegenwoordig speciale schaatspakken van nylon en kunststof gedragen om zo min mogelijk luchtweerstand te ondervinden.

Professionaliteit

Schaatsers zijn de laatste jaren steeds professioneler geworden. Zo trainen ze meer, harder en letten ze enorm goed op hun voeding. Schaatsers zijn professionele topsporters die gedurende het hele jaar hard trainen. De KNSB en de Internationale Schaatunie (ISU) organiseren vele en verschillende wedstrijden. Zo zijn de KNSB en de ISU tegenwoordig verantwoordelijk voor alle wedstrijden op het gebied van korte-/langebaanschaatsen, shorttrack, kunstschaatsen, marathonschaatsen, skaten, schoonrijden en toerschaatsen.

Misschien vind je dit ook interessant?