Wat is kantelen?
Kantelen is een belangrijk verdedigend concept in het voetbal. Dit gebeurt wanneer de tegenstander de bal van de ene naar de andere kant van het veld verplaatst, bijvoorbeeld van links naar rechts of andersom. De verdedigende ploeg beweegt mee naar de kant waar de bal is om de ruimtes klein te houden en het de tegenstander moeilijker te maken om door te breken. Dit meeschuiven heet kantelen. Het doel hiervan is compact verdedigen en overtal creëren aan de balzijde. In theorie zou een ploeg na het kantelen druk moeten zetten, maar dit gebeurt niet altijd intensief.
Waarom kantelen?
Kantelen zorgt ervoor dat de verdedigende ploeg controle houdt. Door goed mee te schuiven, kan een team snel in een overtal komen aan de balzijde en de aanvallende ruimte beperken. Hierdoor wordt het voor de tegenstander moeilijk om openingen te vinden en gevaarlijk te worden. Het nadeel van kantelen is dat het vermoeiend kan zijn, vooral als de tegenstander snel van kant wisselt. Hoewel de afstanden klein zijn, kunnen de herhaalde sprints zwaar worden naarmate de wedstrijd vordert.
Wat is het alternatief?
Kantelen is vooral belangrijk voor ploegen die laag druk zetten en de tegenstander meer balbezit geven op hun eigen helft. Als de verdediging niet goed kantelt, kan de tegenstander aan één kant in overtal komen en makkelijker aanvallen. Het alternatief is om hoog druk te zetten, waarbij de verdediging de tegenstander vroeg vastzet op hun eigen helft. Hierdoor is het moeilijker voor de tegenstander om de bal snel van kant te wisselen. Het nadeel hiervan is dat als de tegenstander erin slaagt om de bal door te spelen, ze veel verdedigers in één keer kunnen passeren.
Verschil tussen kantelen en knijpen
Knijpen is een term die vaak gebruikt wordt in combinatie met kantelen. Knijpen houdt in dat je als verdediger de ruimtes verkleint door richting de bal te bewegen, vooral als de bal aan de andere kant van het veld is. Het veld wordt hierdoor smaller, waardoor de tegenstander minder ruimte heeft om te spelen. Kantelen en knijpen hebben dus eigenlijk hetzelfde doel: het beperken van de ruimte voor de tegenstander door als team compact te blijven.
Wat als de tegenstander aan de andere kant vrijstaat?
Misschien denk je: “Als de hele verdediging kantelt, staat de speler aan de andere kant dan niet vrij?” In theorie wel, maar in de praktijk is het moeilijk voor de tegenstander om de bal snel en nauwkeurig naar de andere kant te spelen als de ruimtes klein zijn. Als ze het toch proberen, is de bal vaak lang onderweg, waardoor de verdedigende ploeg genoeg tijd heeft om opnieuw te kantelen en het gevaar te neutraliseren. Zodra de bal van kant wisselt, schuift het hele team weer mee, waarbij de actieve verdediger wisselt van kant.